Vlierbessen drogen is iets wat ik elk jaar weer met plezier doe zodra de struiken hun donkere, bijna zwarte trosjes laten zien. Het geeft me niet alleen een voorraadje voor de winter, maar ook een gevoel van verbondenheid met het seizoen. Die kleine bessen hebben iets krachtigs in zich, iets aards, iets oers. Ze horen bij het eind van de zomer, bij de vroege herfst. En als je ze droogt, bewaar je die overgang van het jaar in een potje.
Je kunt vlierbessen op verschillende manieren drogen, maar het draait altijd om hetzelfde: langzaam het vocht eruit halen zonder dat ze hun kracht verliezen. De geur die daarbij vrijkomt is diep en rijk, een beetje kruidig en bijna medicinaal. In deze handleiding leg ik uit hoe ik het zelf aanpak, wat je nodig hebt en waar je op moet letten. Daarna geef ik nog wat ideeën wat je allemaal met die gedroogde bessen kunt doen.
Hoe vlierbessen drogen?
Benodigdheden
- Schone theedoek of vergiet
- Bakplaat of droogrek
- Oven of droogkast (optioneel)
- Potten met goed sluitende deksels
- Eventueel een hordeur of netje tegen vliegen als je buiten droogt
Ingrediënten
- 500 gram rijpe vlierbessen zonder steeltjes
Bereiding
1. Voorbereiden
- Rits met een vork de bessen voorzichtig van de trossen. Haal onrijpe bessen, blaadjes en takjes eruit. Was de bessen in koud water en laat ze goed uitlekken in een vergiet. Dep ze daarna droog met een schone theedoek. Het is belangrijk dat ze niet nat het droogproces ingaan.
2. Drogen
Drogen in de oven
- Verwarm de oven voor op 50 tot 60 graden Celsius. Spreid de bessen uit over een bakplaat bekleed met bakpapier, in één enkele laag. Laat de ovendeur op een kier staan zodat het vocht kan ontsnappen. Droog ze 6 tot 10 uur, afhankelijk van hun grootte en vochtigheid. Schep ze tussendoor een paar keer om zodat ze gelijkmatig drogen.
Drogen aan de lucht
- Leg de bessen op een schone doek of op een droogrek en zet ze op een warme, droge plek met voldoende luchtcirculatie. Niet in de volle zon, want dan worden ze bitter. Dek ze eventueel af met een fijnmazig netje tegen insecten. Dit proces kan wel 7 tot 10 dagen duren, maar het resultaat is heel natuurlijk en vol smaak.
3. Testen op droogte
- De bessen zijn goed gedroogd als ze stevig aanvoelen, niet meer kleverig zijn en lichtjes rimpelen. Ze mogen niet breekbaar zijn zoals rozijnen, maar ook zeker niet vochtig. Als je twijfelt, laat ze nog wat langer liggen of zet ze nog een uurtje in een lauwe oven.
4. Bewaren
- Laat de bessen helemaal afkoelen en doe ze dan in een schone glazen pot met goed sluitend deksel. Zet de pot op een donkere, koele plek. Schrijf de datum erop, dan weet je wanneer je ze hebt verwerkt.
Hoelang zijn gedroogde vlierbessen houdbaar?
Als je ze goed droogt en luchtdicht bewaart, kun je vlierbessen tot een jaar bewaren. Zet ze donker en koel weg, bijvoorbeeld in een voorraadkast of kelder. Controleer af en toe of er geen vocht of schimmel in de pot is gekomen. Als dat wel het geval is, moet je de inhoud helaas weggooien.
Vijf variaties en aanpassingen
Combineren met andere bessen
Meng vlierbessen voor het drogen met zwarte bessen of aroniabessen. Dit geeft een complexere smaak en maakt het eindresultaat veelzijdiger.
Kruiden meedrogen
Voeg een paar takjes tijm of rozemarijn toe aan de bessen tijdens het drogen in de oven. De etherische oliën geven een subtiele geur en smaak mee aan de bessen.
Gedroogd als thee gebruiken
Maal de gedroogde vlierbessen licht in een vijzel en meng ze met gedroogde vlierbloesem, een beetje kaneel of gember voor een verwarmende winterthee.
Zoet of zuur drogen
Besprenkel de bessen licht met citroensap of honingwater voordat je ze droogt. Dit beïnvloedt de smaak en maakt ze interessanter voor in desserts of granola.
Na het drogen roosteren
Rooster de gedroogde vlierbessen kort in een droge koekenpan om ze knapperiger en intenser van smaak te maken. Lekker in muesli of als topping over yoghurt.
Wilhelmus Hengstmengel
Auteur en kokAls kok weet Wilhelmus Hengstmengel als geen ander, lekker eten begint bij het op de juiste manier bewaren van levensmiddelen. Hij heeft inmiddels ruim 15 jaar ervaring in de keuken (dus ook met het bewaren en invriezen van onder andere groente, fruit, vlees, vis, en gerechten), en schrijft artikelen en recepten voor diverse Nederlandstalige receptensites (onder andere deze site), en enkele Duitstalige receptensites. Als oud groenteboer weet hij veel over groenten en fruit, en door het veelvuldig koken ook veel over de bereiding van vlees en vis. En natuurlijk over het langer goed houden van voedingsmiddelen. Hij heeft een passie voor het schrijven over simpele gerechten en kookmethoden. is een geboren Rotterdammer, maar vandaag de dag een echte Tiroler en Wereldburger. Bewaren en invriezen is over de hele wereld nagenoeg hetzelfde, maar toch soms net even anders.
