Vlierbessensap maken van bessen die een ware schat uit de natuur zijn. Dieprood tot zwart en vol smaak, maar rauw niet eetbaar door de natuurlijke toxines die erin zitten. Gelukkig verdwijnt die schadelijke stof als je de bessen verhit. Dat maakt vlierbessensap niet alleen lekker, maar ook veilig om te drinken. Het is een ouderwets middeltje tegen verkoudheid en griep, en het zit boordevol vitamines en antioxidanten. Met een beetje moeite kun je dit sap zelf maken en het maandenlang bewaren.
Zelf vlierbessen plukken is het mooiste begin. In de nazomer, vaak eind augustus of september, hangen de struiken vol zware trossen. Zoek een plek ver van drukke wegen en industrie om de puurste bessen te krijgen. De rijpe bessen zijn diepzwart en hangen in volle, doorbuigende trossen. Knip de trossen voorzichtig af en verzamel ze in een emmer of mand. Pluk alleen rijpe bessen; groene of roodachtige bessen zijn nog niet goed. Ben je eenmaal thuis, dan kan het sap maken beginnen.

Hoe vlierbessensap maken?
Benodigdheden
- Grote pan
- Zeef of fijne doek (kaasdoek of een schone theedoek)
- Pollepel
- Trechter
- Schone flessen met afsluitbare doppen
Ingrediënten
- 1500 gram rijpe vlierbessen zonder takjes
- 750 milliliter water
- 200 gram suiker naar smaak
- 1 citroen sap en schil
- 1 kaneelstokje optioneel
- 3 kruidnagels optioneel
Bereiding
1. De bessen voorbereiden
- Spoel de vlierbessen goed af onder stromend water. Doe dit zorgvuldig, want stof en kleine beestjes kunnen zich tussen de bessen verstoppen. Rits de bessen van de takjes met een vork of met de hand. De takjes en onrijpe bessen bevatten stoffen die je niet binnen wilt krijgen.
2. Het sap trekken
- Doe de bessen in een grote pan en voeg het water toe. Breng langzaam aan de kook en laat het geheel ongeveer 20 minuten zachtjes pruttelen. Tijdens het koken barsten de bessen open en komt het sap vrij. Roer af en toe met een pollepel en druk de bessen voorzichtig stuk tegen de rand van de pan.
3. Zeef het sap
- Haal de pan van het vuur en giet de inhoud door een fijne zeef of een kaasdoek. Laat het sap rustig uitlekken en druk met een lepel de laatste druppels eruit. Als je een nog helderder sap wilt, kun je het door een tweede, schone doek gieten.
4. Op smaak brengen
- Doe het gezeefde sap terug in de pan en voeg suiker, citroensap en de citroenschil toe. Wil je een kruidige variant, voeg dan het kaneelstokje en de kruidnagels toe. Breng het opnieuw aan de kook en roer tot de suiker volledig is opgelost. Laat nog 5 minuten zachtjes koken.
5. Bottelen en bewaren
- Giet het hete sap met behulp van een trechter in schone, steriele flessen. Sluit de flessen direct goed af. Laat ze afkoelen en bewaar ze op een koele, donkere plek.
Hoelang is vlierbessensap houdbaar?
Als je de flessen goed steriel afsluit, blijft vlierbessensap ongeopend ongeveer zes maanden goed op een koele, donkere plaats. Een geopende fles bewaar je in de koelkast en is ongeveer een week houdbaar. Wil je het langer bewaren? Dan kun je het sap invriezen in porties, bijvoorbeeld in ijsblokjesvormen. Zo heb je altijd een kleine hoeveelheid bij de hand.
Vijf variaties en aanpassingen
Minder suiker
Gebruik honing of laat de suiker helemaal weg als je van een pure, lichtzure smaak houdt.
Extra kruiden
Voeg steranijs of gember toe voor een warmere, diepere smaak.
Appelsap mengen
Combineer het sap met vers appelsap voor een zoetere en zachtere smaak.
Vlierbessensiroop
Kook het sap langer in tot een dikkere siroop die je als hoestdrank kunt gebruiken.
Fermenteren
Meng het sap met een klein beetje kombucha of kefir voor een probiotische drank.

Wilhelmus Hengstmengel
Auteur en kokAls kok weet Wilhelmus Hengstmengel als geen ander lekker eten begint bij het op de juiste manier bewaren van levensmiddelen. Hij heeft inmiddels ruim 15 jaar ervaring in de keuken (dus ook met het bewaren en invriezen van onder andere groente, fruit, vlees, vis, en gerechten), en schrijft artikelen en recepten voor diverse Nederlandstalige receptensites (onder andere deze site), en enkele Duitstalige receptensites. Als oud groenteboer weet hij veel over groenten en fruit, en door het veelvuldig koken ook veel over de bereiding van vlees en vis. En natuurlijk over het langer goed houden van voedingsmiddelen. Hij heeft een passie voor het schrijven over simpele gerechten en kookmethoden. is een geboren Rotterdammer, maar vandaag de dag een echte Tiroler en Wereldburger. Bewaren en invriezen is over de hele wereld nagenoeg hetzelfde, maar toch soms net even anders.